Wiki Conlang
Advertisement
Valeriano
[[Imagem:|220px]]

Pronúncia
Criado por Oseias Júnior
Data de criação 2012-2013
Objetivo Língua construída zonal
Tipo de criação A posteriori
Baseado nas Línguas Neolatinas
Falado por Nenhum
Site(s)
Status
Regulamentado<br\>por Oseias Júnior
Códigos
ISO 639-1
ISO 639-2
ISO 639-3
Linguasphere



Valeriano é uma língua artificial zonal criada pelo biólogo Oseias Souza da Silva Júnior. O idioma está ainda em processo de construção. Seu objetivo é ser uma língua franca para todos o povos que falam línguas neolatinas.

O autor está aceitando críticas e opiniões para o aperfeiçoamento do idioma.

Características

O valeriano (valerianu) é uma língua planejada baseada nas principais línguas neolatinas atuais: português, espanhol, francês, italiano, romeno e catalão, além de possuir influência do latim e de línguas neolatinas menos faladas. O idioma tem como característica o mínimo de irregularidades possíveis, além de ser mais lógico.

Os fonemas são provenientes de quase todas as línguas latinas, tendo preferência aqueles que se aproximam mais da forma original em latim.

Fonética e escrita

O valeriano possui 5 vogais, 25 consoantes e 4 dígrafos. Sendo que duas das consoantes podem ser substituídas por dígrafos à parte.

Consoantes e dígrafos

Aerugiano IPA
b b
c k, tʃ
ch k, tʃ
ç θ/s
d d
f f
g g, dʒ
gh dʒ, g
h -
j ʒ
k k
l l
lh ʎ
m m
n n
ñ/nh ɲ
p p
q(u) k(w)
r r, ɾ
rh x
rr r
s s, z
ș/sh ʃ
t t
ț ts
v v
w w
x ks
y j
z z
  • A consoante "c" possui som de /k/ antes das vogais "a", "o" e "u"; e som de /tʃ/ antes de "e" e "i".
  • O dígrafo "ch" possui som de /tʃ/ antes das vogais "a", "o" e "u"; e som de /k/ antes de "e" e "i".
  • A consoante "g" possui som de /g/ antes das vogais "a", "o" e "u"; e som de /dʒ/ antes de "e" e "i". 
  • O dígrafo "gh" possui sim de /dʒ/ antes das vogais "a", "o" e "u"; e de /g/ antes de "e" e "i".
  • A consoante "h" é muda.
  • A consoante "ș" pode ser substituída pelo dígrafo "sh".
  • A consoante "ț" pode ser substituída por "ts".
  • A consoante "ç" possui os fonemas alófonos /s/ e /θ/.
  • A consoante "r" possui o som de /r/ sempre que é antecedida por consoante ou no início de palavra (rosa, fronte, presidente) e som de /ɾ/ apenas quando é antecedida por vogal (corona, parola, veritate).
  • O dígrafo "rr" sempre possui o som de /r/.
  • A consoante "s" possui som de /s/ sempre que é antecedida por consoante ou no início de palavra (solo, ínsula, farsa) e som de /z/ apenas quando é antecedida por vogal (cosa, visione, música).
  • O dígrafo "ss" sempre possui som de /s/.


Vogais

Valeriano IPA
a a
e e, ɛ
i i, j, ɪ
o o, ɔ
u u, w, ʊ
 

Acentuação

Oxítonas: Acentua-se todas

Ex: Canadá, bidé, abajú, etc.

Paroxítonas: Nunca acentuadas.

Proparoxítonas:

Acentua-se todas.

Ex: cónsule, crepúsculo, tónico, Ártico, mágico, etc.

Sintaxe

A ordem sintática padrão do valerianu segue as das demais línguas neolatinas:

sujeito-verbo-objeto (S V O) e adjetivo-substantivo; substantivo-adjetivo;

Pluralização

Acrescenta-se a letra ‘s’ (es) para indicar o plural.

Ex:


  • amore – amores  (amor – amores)

  • scola – scolas (escola – escolas)

  • sisteme – sistemes  (sitema - sistemas)

  • máchina – máchinas (máquina – máquinas)

  • mágice – mágices (mágico – mágicos)

  • deus - deuses

  • soño – soños (sonho – sonhos)

  • monstruo – monstruos (monstro – monstros)

Gênero e desinências

Existem três gêneros, cada um representado por uma desinência específica:

Masculino: representado por "-o", pelo artigo lo(s) e pronome ilo(s): actoro, latino, cecho, italianos, mágico, ignio (igneo).

Feminino: representado por "-a", pelo artigo la(s) e pronome ila(s): actora, latina, cecha, italianas, mágica, ígnia (ígnea).

Neutro: representado por "-e", "-i", "-u", palavras terminadas em consoantes, o artigo le e os pronomes ile (animado) e id (inanimado): actore, Latinu (idioma latino), latine (latino/latina), italianu (idioma), cec (idioma tcheco), ceche (tcheco, tcheca) italianes (italianas/italianos), igniu (fogo), ignie (ígneo/ígnea).

  • Obs: É recomendado que certos adjetivos e substantivos terminado com determinados sufixos permaneçam na forma neutra sempre:
  • -ante/-ente: amante, presidente, cantante, inteligente, mendicante, etc.
  • -ense: canadense, holandense, françense, etc.
  • -ale (are) : cordiale, stacionale, militare, anuale, scolare, etc.
  • -ele/-ile: fidele, febrile, infantile, puerile, etc.
  • -bile: amábile, credíbile, possíbile, perecíbile, etc.
  • -iste: dentiste, anatomiste, romanciste, capitaliste, etc.
  • -tore: actore, tradutore, cantore, dictatore, etc.
  • -este: celeste.

Pronomes

Nominal Pocessivo
ego, me, mí eu, me, mim mi(s), mia(s) mio(s) meu(s), minha(s)
tú, te, tí tu, te, ti tu(s), tua(s), tuo(s) teu(s), tua(s)
Ila, la, sí ela, a, si su(es), sua(s), suo(s) seu(s), sua(s)
ilo, lo, sí ele, o, si su(es), sua(s), suo(s) seu(s), sua(s)
ile, le, sí ela/ele, lhe, si su(es), sua(s), suo(s) seu(s), sua(s)
id ela/ele (isso) su(es), sua(s), suo(s) seu(s), sua(s)
nós, nos nós, nos nostra(s) nostre(s), nostro(s) nossa(s), nosso(s)
vós, vos vós, vos vostra(s) vostre(s), vostro(s) vossa(s), vosso(s)
ilas, las, sí elas, as, si su(es), sua(s), suo(s) seu(s), sua(s)
ilos, los, sí eles, os, si su(es), sua(s), suo(s) seu(s), sua(s)
iles, les, sí elas/eles, si su(es), sua(s), suo(s) seu(s), sua(s)

Verbos Irregulares

Todos os verbos do valeriano são regulares. Exceto três: sere, stare e ire.

Sere
Indicativo
Presente Pretérito impefeito Pretérito perfeito Pretérito mais que perfeito Futuro Condicional
ego so 'ero fui foro seré seriho
ses 'eras fuste foras serás serihas
ile se ('e) 'era fue fora será seriha
nós somos 'éramos (séramos) fumos fóramos seremos seríhamos
vós sois 'estes (sestes) fustes foreis seréis seriheis
iles son 'eran furan foran serán serihan
Condicional Imperativo subjuntivo

Cánticos Valerianos

Cántico I - Le Morte de Deuso

Le sangue de Deuso scolará supre la terra

e mutes, omnes clamarán Su nómine...

"Dómino, salva-nos de la Fera".

Sed Ilo ne responderá lo apelo;

Totes stan in los manuos de le Sorte;

Le Deus vive qui habitara lo celo,

Supre lo solo, jace morte.


Tradução:

O sangue de Deus escorrerá sobre a terra

e mudos, todos clamarão Seu nome...

"Senhor, salva-nos da fera".

Mas Ele não responderá o apelo;

Todos estão nas mãos da Sorte;

A divindade viva que habitara o céu,

Sobre o solo, jaz morta.


Cántico II - Pátero Nostro

Pát'ro nostro qui sta in Celo

Sanctificate sea Tu Nómine

Vene a nós, Tuo regeno

Façe-se Tu voluntate

Sic in Terra, sic in Celo

Pane nostre quotidiane dona-nos hodie

Perdona nostras débitas, sic come perdonamo nostres debitores

Ne permite que cademo in tentatione

Sed libera-nos de lo Malo

Amén.


Cántico III - Supre heros e monstruos

Los heros stan mortos

Sus nómines foran soldates in le posteritate

Ídoles questionábiles

Mitos circatos de horrore e gloria

Que sofocan le veritate

Cruelos asasinos in vita

Mártires, heros in morte

Sanctos canonizatos per la historia narrata per les vincetoros

Demonios, hóminos, humanos, pecatoros

Sed in lo teatro de les deuses, apena actoros

Ne sapiemo lo que venirá depós

Alora carica tu cruce, scolhe tuas armas

Post que apena lo tempo judicará a nós.


Tradução:

Os heróis estão mortos

Seus nomes foram soldados na posteridade

Ídolos questionáveis

Mitos cercados de horror e glória que sufocam a verdade

Crueis assassinos em vida

Mártires, heróis em morte

Santos canonizados pela história narrada pelos vencedores

Demônios, homens, humanos, pecadores

Mas no teatro dos deuses, apenas atores

Não sabemos o que virá depois

Então carregue sua cruz, escolha suas armas

Porque só o tempo jugará a nós


Cántico IV - Canto de Core Partite

Prefero parlare la lingua de les ángeles

Iles dicen-me cosas belas

La lingua de los hóminos apena fere

Parolas ásperas, sputatas a lo vento

Le amore mente

Le dolore apre los óculos

La superbia separa

E lo tempo...

Deleta tuto


Tradução:

Prefiro falar as línguas os anjos

Eles me dizem coisas bonitas

A língua dos homens apenas fere

Palavras ásperas cuspidas ao vento

O amor mente

A dor abre os olhos

O orgulho separa

E o tempo...

Apaga tudo.


Vocabulário

Aerugiano - Português

A

  • abajú - abajú

  • actora - atriz

  • actore - ator masculino ou feminino

  • actoro - ator masculino

  • alchemia – alquimia

  • alchemiste – alquimista

  • áltere (ált're) - outra/outro

  • amore – amor

  • ángele - anjo

  • Árctico - Ártico

  • azure - azul 

B

  • bene - bem

  • bona - boa

  • bone - bom/boa

  • bono - bom

  • bidé - bidé

C

  • Canadá - Canadá

  • cantare - cantar

  • canto - canto

  • castelo – castelo

  • cech - idioma tcheco

  • ceche - tcheco/tcheca

  • celo – céu

  • cheloniu – quelônio

  • chémica – química

  • chocolate – chocolate

  • cip - chip

  • cónsule - cônsule

  • corona – coroa

  • crepúsculo - crepúsculo

D

  • deus(e) – divindade

  • deusa - deusa

  • deuso - deus

  • deseño - desenho

E

  • esperanța – esperança

F

  • façada - fachada

  • façere - fazer

  • fide – fé

  • fidele – fiel

  • fidelitate - fidelidade

  • fugere - fugir

G

  • gigante - gigante

H

  • hodie - hoje

I

  • italianu - italiano (idioma italiano)

  • italiana - italiana

  • italiane - italiano ou italiana

  • italiano - italiano

J

  • juvene - jovem

K

  • kilómetre - quilômetro

L

  • lușuria - luxúria

M

  • mágice (ca, co) - mágico

  • máchina- máquina

  • margarita - margarida

  • mátera (mát'ra) – mãe

  • materno – materno

  • mi(o/a) – meu/minha

  • monstruo - monstro

  • morte - morte, morto(a)

N

  • nígere (a, o) (níg're) – negro (negra)

  • nostre (a, o) - nosso(a)

O

  • omni - todo

  • omne - cada um

P

  • partire - partir

  • pátero (pát'ro) - pai

  • paterne (a, o) – paterno(a)

  • plata - prata

Q

  • quanto - quanto

R

  • rege - monarca

  • regio - rei

  • regina - rainha

S

  • scola - escola

  • signo - signo, sinal

  • sisteme - sistema

  • sone – som

  • soño – sonho

  • soñare – sonhar

  • sono – sono

  • stela - estrela

  • su(o/a) – seu/sua,  dele, dela

  • șow - show

T

  • Terra –Terra 

  • terrore – terror

  • tónice - tônico(a)

  • tu(o/a) – teu/tua

  • țunami - tsunami

U

  • unione - união

  • unitate - unidade

V

  • vacina - vacina

  • vostre(a,o) – vosso(a)

W

X

Y

Z

  • zebra - zebra

  • zero - zero

  • zona - zona

Ver também

  • Ido
  • Latino sine flexione
Advertisement